Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanan 98 sayfalık yeni düzenleme ile birçok meslek grubunun yıpranma payı, yani fiili hizmet süresi zammı hakkı kaldırıldı. Nisan 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek uygulama ile erken emeklilik imkanı sunan sistem birçok çalışan için devre dışı kaldı. Peki yıpranma payı kaldırılan meslekler hangileri? İşte detaylar... 

Erken emekli olunabilen iş kollarında meslek kısıtlaması getirildi. Sosyal Güvenlik Kurumu 98 sayfada o meslekleri yayınladı. Çalışmaya göre madencilik kolu üzerinde çalışanlar yine erken emeklilik hakkına sahip olacaklar. Madencilik alanında aşçı, bekçi, çaycı gibi çalışanlar erken emeklilikten mevcut durumda yararlanıyordu. Bu gelişmeyle birlikte artık yararlanamayacaklar. Ağır ve tehlikeli işlerde erken emeklilik hakkı hala mevcut. 

İstisna tutulan meslekler Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yayınladığı belgelerde açıklandı. Konuyla ilgili CNN Türk yayınında açıklamalarda bulunan Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz şu ifadeleri kullandı: “Ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlara emeklilik öncesi ilave prim gün sayısı ve hizmet süresi tanınıyor. Madende çalışıyorsanız siz 6 ay çalıştınız, 6 ay da ağır ve tehlikeli iş olduğu için sosyal güvenlik kurumu size veriyor. O zaman 6 ay çalışıp 12 ay hizmet gününüz oluyor. 

Mesleğin durumuna göre, iş yeri ve mesleğin niteliğine göre değişiklik arz edileceği söyleniyor. Şoför personeli getirip götürüyorsa bu hizmet süresinden faydalanamaz. Meslek kodu ile ilgili itfaiye şoförü işte orada fiili hizmet süresinden faydalanır. 

Mesleğin durumuna göre, iş yeri ve mesleğin niteliğine göre değişiklik arz edileceği söyleniyor. Şoför personeli getirip götürüyorsa bu hizmet süresinden faydalanamaz. Meslek kodu ile ilgili itfaiye şoförü işte orada fiili hizmet süresinden faydalanır.

Nisan 2025’ten itibaren mesleklerle ilgili bir liste yayınlandı. Listede ilgili mesleklerde hizmet günleri farklı iş kolu üzerinden değerlendirilip fiili hizmet süresine girişleri engellenecek. 

FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI NEDİR?

Fiili hizmet süresi zammı, bazı meslek gruplarında çalışanların, çalışma şartlarının zorlukları nedeniyle emeklilik sürelerini daha erken tamamlamasına olanak tanıyan süreye deniyor. Bu uygulama ile, gerçek çalışma süresine ek bir süre eklenerek, çalışanların daha önce emekli olabilmesi sağlanıyor.

YIPRANMA PAYI KALDIRILAN MESLEKLER 

Yeni düzenleme ile yıpranma payı hakkı kaldırılan bazı meslek grupları şunlardır: 

Belediye başkanları 

Bar çalışanları 

Balık toptancıları 

Muhasebeciler ve mali işler sorumluları 

Uluslararası ticaret uzmanları 

Spor kulübü yöneticileri 

Aşçılar 

Bekçiler 

Çaycılar 

Danışmanlar 

Hizmetliler 

Sekreterler 

Bu mesleklerin, risk unsuru taşımadığı ve yıpranma payı uygulamasının amacı dışında kaldığı gerekçesiyle kapsam dışı bırakıldığı belirtildi. 

YIPRANMA PAYI DEVAM EDEN MESLEKLER 

SGK, fiilen ağır ve tehlikeli işlerde çalışanların yıpranma payı haklarını korumaya devam etmektedir. Bu meslek grupları arasında şunlar yer almaktadır: 

Madencilik ve yeraltı işlerinde çalışanlar 

Demir-çelik fabrikası işçileri 

Asit imalatında çalışanlar 

Sahil Güvenlik, Emniyet, MİT ve TSK personeli

Basın mensupları 

Sağlık çalışanları (doktor, hemşire, ebe vb.) 

İtfaiyeciler 

Bu meslekler, işin niteliği gereği yıpratıcı ve riskli kabul edildiğinden, yıpranma payı uygulamasından faydalanmaya devam edecek. 

SGK'nın bu yeni düzenlemesi, yıpranma payı uygulamasını daha adil ve amacına uygun hale getirmeyi hedeflemektedir. Ancak, her bireyin durumu farklı olabileceğinden, kişisel emeklilik planlaması için SGK'nın resmi kaynaklarından veya bir sosyal güvenlik uzmanından detaylı bilgi almanız önerilir.